گروه سياسي: علی آهنی سفیر ایران در فرانسه مصاحبه ای با"اوپینیون انترناسیونال"انجام داده و گفته كه از سالها پیش و در پی تصمیم رئیس قوه قضائیه ایران، دستور العملی در مورد سنگسار در ایران به اجرا گذاشته شده است که بر اساس آن اگرچه طبق قانون قاضی ميتواند احتمالا حکم سنگسار بدهد ولی این حکم نمی تواند به اجرا گذاشته شود. متن مصاحبه را مي خوانيد:
شما قبلا از طرف آقای محمود احمدی نژاد به عنوان سفیر انتخاب شدید و توسط جانشین ایشان که در ژوئن گذشته انتخاب شد تایید شدید. به قدرت رسیدن آقای روحانی معرف چیست؟
من یک دیپلمات هستم، آن زمان که رهبر معظم، رئیسجمهور اسلامی ایران بودند توسط ایشان به عنوان سفیر در فرانسه انتخاب شدم و با بقیه روسای جمهور هم کار کردم که هر کدام هم لحن، شخصیت و مشخصههاي خود را داشتند. آقای روحانی همانند روسای جمهوری قبلی با رای مستقیم شهروندان ایرانی انتخاب شد. ما در ایران مدلی از دمکراسی داریم که از زمان انقلاب اسلامی ایران به اجرا گذاشته شده و متکی بر مبانی دینی است که البته در کشوری مانند فرانسه که لائیک ميباشد فهم آن دشوار است.
رئیس جمهور روحانی رویکرد دیگری ارائه داد و بیشتر از سلف خود گشایش نشان داد و انتخاب شد. مردم ایران که او را انتخاب کردند منتظر تحولاتی در زمینههاي مختلف هستند. آقای روحانی به یمن تجربیات زیادش شناخت خوبی که از مسایل بین المللی دارد( توضیح سردبیر : حسن روحانی مذاکره کننده برنامه هسته ای در فاصله زمانی 2003 تا 2005 بوده است )، ميتواند برای تعاملی عمیق با کشورهای همسایه و دیگر کشورهایی که آماده باشند با ما بر مبنای احترام متقابل کار کنند، نوید بخش باشد.
یکی از بارزترین تغییرات به پرونده هسته ای ایران باز ميگردد. توافق 24 نوامبر در ژنو بین ایران و گروه 5+1 ( فرانسه، آمریکا، انگلیس، روسیه و چین و آلمان) پیش بینی ميکند که ایران بیشتر از 5 درصد غنی سازی نخواهد کرد و تحریمهاي اقتصادی هم برداشته ميشود. شما اعلام کردید که این توافق برد- برد است. این به چه معنا است ؟
این پرونده بخصوص در ده سال گذشته بسیار پیچیده شده است. نقطه اساسی اختلاف در آن نبود اعتماد در میان طرفین بوده است. گروه 5+1 در باره برنامه هسته ای ما تردید داشت با اینکه بخوبی ميدانستند که ایران مطلقا دارای سلاح هسته ای نبوده است.ما از زمان اجرایی شدن پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی در سال 1968، امضاء کننده پیمان ان پی تی هستیم و پارلمان ما هم آنرا در سال 1970 تایید کرده است و ما همواره مطابق الزامات خود عمل کرده ایم. ولی این بدبینی و بی اعتمادی به ما اجازه نمی داد به تفاهم برسیم.
ما امروز میتوانیم زیر نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی به این اعتماد دست یابیم.توافق ژنوپیش بینی مي کند که ایران به برنامه غنی سازی هسته ای غیر نظامی خود ادامه دهد و غنی سازی اورانیوم در ایران برای اهداف غیر نظامی زیر نظر آژانس انرژی اتمی انجام شود. به موازات آن گروه 5+1 نیز ضمن احترام به حقوق ما که در ان پی تی تعیین شده نسبت به کاهش و سپس به برداشته شدن مجازاتها اقدام خواهد کرد. هدف نهایی این توافق برداشته شدن تحریمها و تضمین به ادامه برنامه هسته ای غیر نظامی و غنی سازی اورانیوم برای اهداف غیر نظامی در ایران است.
سوال: برداشته شدن تحریمهاي اقتصادی برای چه موقع پیش بینی شده اند ؟
این کار مرحله به مرحله پیش بینی شده است. کمیسیونی مشترک باید اجرای توافق نامه را دنبال کند و در شش ماه بیلان کاری ارائه ميدهد. ولی ميتوان خوش بین بود.هدف نهایی برداشته شدن تحریمها و تضمین ادامه برنامه هسته ای غیرنظامی ما و همچنین غنی سازی با اهداف غیر نظامی در ایران است. شما ميدانید که دوربینهاي آژانس به دقت تاسیسات هسته ای ایران را زیر نظر دارند. ایران به توجه به وزن سیاسی خود و تاریخ خود ميتواند به حل بحران هاي مختلفی که در منطقه ما وجود دارد کمک کند. ولی متاسفانه از سالها قبل و از دید کشورهای غربی، موضوع هسته ای ایران بر امکان بهره برداری کامل از توان بالقوه استراتژیک و ثبات بخش ایران در منطقه سایه انداخته است. ایران ميتواند به حل و فصا بحرانها در خاورمیانه کمک کند.
پس توافق ژنو را ميتوان به حساب اعتبار رئیسجمهور روحانی گذاشت ؟
هر رئیسجمهوری روش کاری خود را دارد و نگاهی متفاوت در زمان آغاز به کار خود ارائه ميدهد. از زمانی که رئیسجمهور روحانی در این جایگاه قرار گرفته، به مردم ایران وعده داده است که تلاش کند راه حل مناسبی برای موضوع هسته ای پیدا شود. این توافق در کمتر از صد روز اول به قدرت رسیدن وی به دست آمد و از سوی جامعه بین المللی، گروه 5+1 و ایران مورد استقبال قرار گرفت. طبیعتا رئیسجمهور روحانی به دلیل نبود اعتماد به غرب، در داخل تحت فشار و انتقاد قرار دارد و باید مراقب بود که زمان از دست نرود.
آیا رئیسجمهور روحانی از سوی قوای محافظه کار درون رژیم که بخصوص از سوی آیت ا... علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب بر ميخیزند با توجه به تنش هایی که بین رهبری معظم و رئیسجمهور روحانی وجود دارد تحت فشار قرار دارد؟ حوزه عمل رئیسجمهور جدید چقدر است ؟
مایلم توجه دهم از واژه"رژیم"استفاده نکنید زیرا این واژه بخصوص موقعی که شما آنرا مثلا برای دیگر کشورهای دیگر مثل اروپا استفاده نمی کنید، دارای بار معنایی منفی است.مقصود ما معنایی است که در علوم سیاسی به این واژه داده ميشود.بین رهبری معظم و رئیسجمهور روحانی به هیچ وجه تنش وجود ندارد. آقای روحانی اعتماد رهبری را دارد. براساسا قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران رهبری نسبت به خطوط اصلی سیاستهاي کشور برای حفظ و صیانت از منافع ملی اشراف کامل دارد و به همین خاطر هم هست که وی مسلما حرف آخر را ميزند.
در باره پروندههاي مهم همچون هسته ای، شورای عالی امنیت ملی که ریاست آن به عهده رئیسجمهور روحانی است تشکیل جلسه داده و بحث ميکند. رهبری معظم دو نماینده در این شورا دارد. در نهایت تصمیمات شورای عالی دفاع ملی به تایید رهبری ميرسد. اصول روشن هستند ولی نحوه مذاکره بستگی به مذاکره کننده دارد که در حال حاضر آقای محمد جواد ظریف وزیر کنونی امور خارجه ميباشد. پایه هاو اساس مذاکره برای همه روشن هستند.
در بحث حقوق بشر، از مجازات اعدام حرف بزنیم. ایران و آمریکا، چین و عربستان سعودی از جمله کشورهایی هستند که بیشترین میزان اعدام را دارند که گاهی هم در ملاء عام صورت ميگیرند. آیا رئیسجمهور روحانی پیش بینی دارد که اعمال مجازات اعدام را محدود نماید؟ از نظر شخصی،آیا خودتان موافق اعدام هستید؟
هیچ کس نمی تواند از اعدام انسانها خرسند باشد. قانون ایران بر اساس قوانین اسلامی و مفاهیم قرانی شکل گرفته است مانند قانون قصاص.ما همواره بخاطر تعداد اعدامها مورد انتقاد بوده ایم. این را بدانید که ما در برابر تزانزیت بالای مواد مخدر وارده از افغانستان قرار داریم. نود درصد مواد مخدر تولید شده در افغانستان به مقصد اروپا است و از ایران عبور داده ميشود. ما در برابر مافیاهای بسیار خطرناکی قرار داریم.ما سرمایه گذاری فراوانی را برای مبارزه با مواد مخدر انجام داده ایم و تا کنون نزدیک به 4 هزار نفر نیروی پلیس خود را در این مبارزه از دست داده ایم.
طبق قانون، مافیاها باید مجازات شوند و اعدام در باره آنها به اجرا گذاشته ميشود. گزینه دیگری نداریم مگر اینکه بخواهیم چشم خود را در برابر آن ببندیم. قاچاق مواد مخدر امروزه در ایران 80 درصد اعدامها را شامل ميشود.قانون قصاص اجازه ميدهد مجازات اعدام در باره 20 درصد باقی مانده درک شود. به این معناد که خانواده یک قربانی حق دارد برای مجرم درخواست مجازات اعدام نماید . برای محدود کردن تعداد اعدامهاي مرتبط با قانون قصاص ما همواره پرونده هر محکوم را به دقت مورد بررسی قرار ميدهیم تا از فیلترهاي متعدد عبور کند و اشتباه قضایی صورت نگیرد و همچنین تلاش ميکنم با خانواده قربانی وارد مذاکره شویم و برخی موارد با پرداخت مبلغی آنها را متقاعد کنیم تا خواستار اعمال مجازات اعدام نشوند.
آیا ميتوان انتظار داشت با انتخاب آقای روحانی به عنوان رئیسجمهور، در زمینه حقوق بشر تغییراتی بوجود آید ؟
رئیس جمهور روحانی اعلام کرده است که دولت وی برای تهیه منشور حقوق شهروندی کار ميکند. وی متنی را آماده کرده است که در رسانهها منتشر شده تا صاحب نظران بتوانند دیدگاههاي آنان را بشناسند و آن را تکمیل کنند. این مهم است و یک پیشرفت ميباشد.آقای روحانی در دولت خود سه زن را به عنوان معاون رئیسجمهور انتخاب کرده است وی همچنین معاونی را برای امور اقلیتها انتخاب کرده است. اینها علامتهاي مهمی هستند.
همچنین تدابیر اتخاذ شده است: برای مثال زنان که دارای حقوق و دستمزد مساوی با مردان هستند، ساعات کاری کمتری دارند تا بتواند به خانواده خود نیز برسند. در خصوص سنگسار نیز از سالها پیش و در پی تصمیم رئیس قوه قضائیه ایران، دستور العملی در مورد سنگسار در ایران به اجرا گذاشته شده است که بر اساس آن اگرچه طبق قانون قاضی ميتواند احتمالا حکم سنگسار بدهد ولی این حکم نمی تواند به اجرا گذاشته شود و به صورت خودکار با مجازاتهاي دیگری جایگزین شود.
مي دانیم که اسرائیل توافق ژنو را یک"اشتباه تاریخی" خوانده است و به تغییرات مورد نظر رئیسجمهور روحانی اعتقادی ندارد. حتی اگر این موضع در درون اسرائیل مورد اجماع نباشد. آیا شما فکر ميکنید که در میان مدت ایرانیها و اسرائیلیها ميتوانند به هم نزدیک شوند ؟
موضع ما در قبال"رژیم صهیونیستی" از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران روشن است و من به شما یادآوری ميکنم که مقامات بالای این رژیم هیچ وقت دست از تهدید در باره حمله نظامی به ایران دست برنداشته اند و این با بی تفاوتی کامل غربیها مواجه بوده است.
شما خواهان کاربرد واژه رژیم برای ایران نیستید ولی خودتان از رژیم برای اسرائیل استفاده ميکنید ؟
بله شما ميدانید که این رژیم بر چه اساسی تشکیل شده بود. سیاست سرکوب اسرائیل در قبال فلسطینیها غیر قابل تصور است. این سیاست از طریق سیاست شهرک سازی ، عدم احترام به حقوق مردم فلسطین و یک خصومت آشکار علیه طرحهاي صلح خود را نشان میدهد. به علاوه موضع اسرائیلیها در باره هسته ای ایران به منظور دور کردن توجه جامعه بین المللی از عدم حل مناقشه اسرائیل و فلسطین بوده است.
شما فکر ميکنید که انجام یک دیالوگ، وقتی که توافق صلح صورت گیرد ممکن باشد ؟
من اصلا خوشبین نیستم که اسرائیلیها توافق صلحی را بپذیرند که آنها را مجبور کند حقوق فلسطینیها را به رسمیت بشناسد. در ایران ما احترام بزرگی برای دین یهود قائل هستیم . ما هزاران شهروند یهودی داریم که بسیار مورد احترام هستند و از یک آزادی عقیدتی کامل برخوردارند واز همان حقوقی برخوردارند که بقیه شهروندان ایرانی و به علاوه تمام اقلیتهاي مذهبی و منجمله یهودیان نمایندههاي خاص خود را در پارلمان ایران دارند. ما ملتی هستیم که احترام فراوانی برای دیگر ادیان و فرهنگها قائل است. طی قرون متمادی ما با اقلیت هاي مذهبی و از جمله یهودیان همزیستی داریم. نباید این را با موضع ما در باره سیاست"رژیم صهیونیستی" مخلوط کرد.
سوال آخر اینکه به اعتقاد ایران، فرانسه در بازی سیاسی بین المللی چه جایگاهی دارد ؟
روابط ما با فرانسه ریشه در تاریخ دارد و هرکدام منافع مشترک و ظرفیتهاي همکاری فراوانی داریم. در بعد سیاسی فرانسه و ایران ميتوانند با همدیگر همکاری و به حل بحرانها بخصوص در خاورمیانه کمک کنند. در زمینه تجاری و اقتصادی ما دارای ظرفیتها و توان بالقوه فراوان برای همکاری هستیم ولی مبالات ما از 5/4 میلیارد یورو در سال 2006 به شدت به سطح 380 میلیون یورو در سال 2013 سقوط کرده است و این هم به دلیل توقف روابط تجاری میان دو طرف به دلیل تحریمها بوده است، در حالیکه خود آمریکاییها که عامل اصلی تحریم ها علیه ایران بوده اند به سرعت صادراتشان به بازار ایران را افزایش داده اند. با توجه به منافع مشترک مان با فرانسه، من در عین حال نسبت به تحکیم عمیق روابط مان در آینده خوشبین هستم.